Kolonoskopia to badanie jelita grubego od wewnątrz. Wykonywane jest za pomocą giętkiego endoskopu z umieszczoną w jego końcówce małą kamerą. W odróżnieniu od badania radiologicznego (prześwietlenia) pozwala nie tylko na bardzo dokładne obejrzenie wnętrza jelita , ale także na pobranie wycinków lub usunięcie niektórych zmian chorobowych.
W naszym gabinecie poza jelitem grubym staramy się zobrazować również końcowy odcinek jelita cienkiego (krętego- illeum terminale).
Więcej o kolonoskopii:
Kolonoskopia wykonywana jest przy podejrzeniu choroby jelita grubego lub końcowego odcinka jelita cienkiego. Objawy związane z tymi chorobami są następujące:
Choroby jelita grubego: wiążą się z występowaniem zaburzeń rytmu wypróżnień (biegunek lub zaparć), domieszek patologicznych w stolcu (krew/śluz), wzdęć brzucha, kruczeń i przelewań.
Choroby jelita cienkiego: Choroby te poza objawami ogólnymi takimi jak złe samopoczucie, bóle brzucha, wzdęcia, osłabienie, wiążą się często z objawami niedoborowymi spowodowanymi nieprawidłowym wchłanianiem jelitowym. U pacjentów z chorobą jelita cienkiego może występować niedokrwistość z niedoborem żelaza, Witaminy B12 i kwasu foliowego, niedobory białka, wapnia, magnezu i witaminy D.
Choroby jelita grubego: Nowotwory łagodne i złośliwe jelita grubego (polipy jelita grubego, rak jelita grubego). Nieswoiste choroby zapalne jelit- choroba Lesniowskiego- Crohn’a, Wrzodziejące zapalenie Jelita Grubego i Nieokreślone Zapalenie Jelita Grubego. Mikroskopowe zapalenia jelita grubego . Choroba uchyłkowa i zapalenie uchyłków jelita grubego.
Choroby jelita cienkiego: Nieswoiste Zapalenia Jelit (w przypadku jelita cienkiego choroba Leśniowskiego- Crohn’a), choroba Whiple’a, nowotwory łagodne i złośliwe końcowego odcinka jelita cienkiego.
Pośrednio (przez wykluczenie) pozwala też na rozpoznanie nastepujących chorób: Zespół przerostu bakteryjnego. Czynnościowe zaburzenia pracy jelit. Zespół jelita drażliwego.
Kolonoskopia jest badaniem, którego obawia się wielu pacjentów. Jest to badanie, które może przebiegać w sposób całkowicie bezbolesny i komfortowy, ale może również być odczuwane jako niezwykle bolesne. Zależy to od kilku czynników:
- Techniki badania- jelito grube jest wiotkim przewodem, w pewnych miejscach umocowanym do innych narządów. W związku z tym w trakcie wprowadzania endoskopu jelito może być naciągane, co pacjent odczuwa jako ból.
- Przebytych rozległych operacji brzusznych, szczególnie w dolnej części brzucha (takie jak operacje ginekologiczne u kobiet), lub w przypadku kobiet, występowały częste zapalenia jajników, w brzuchu mogły wytworzyć się zrosty jelitowe, które uniemożliwią bezbolesne przeprowadzenie badania bez znieczulenia ogólnego.
- Indywidualnego progu odczuwania każdego pacjenta oraz od ułożenia jelita. W przypadku pojawienia się dolegliwości staramy się zmienić technikę badania, lub ułożenie pacjenta. Możliwe jest również dodanie leków przeciwbólowych.
Jeśli pacjent obawia się dolegliwości bólowych, lub miał już wykonywaną kolonoskopię, w trakcie której odczuwał silny ból zalecamy wykonanie badania przy udziale anestezjologa.
Przygotowanie do kolonoskopii:
Kolonoskopia jest badaniem które wymaga oczyszczenia jelit. Im lepsze przygotowanie jelita, tym łatwiej i dokładniej można ocenić śluzówkę i wykryć niektóre patologie. W przypadku złego oczyszczenia kolonoskopia może być również trudniejsza, a czasami wręcz niemożliwa do wykonania. Oczyszczanie jelita polega na stosowaniu diety płynnej (bez pokarmów stałych), stosowaniu specjalnych preparatów przeczyszczających oraz dodatkowo piciu dużej ilości klarownych (przezroczystych płynów). Właściwemu przygotowaniu jelita sprzyja też umiarkowana aktywność fizyczna- jeżeli nie widzisz efektów zastosowanego preparatu, wybierz się na krótki spacer, lub wejdź i zejdź po schodach. W aptekach jest kilka preparatów, które umożliwiają przygotowanie do kolonoskopii. Są to m.in.: Clensia, Fortrans, Citra-Fleet, Eziclen, Moviprep. Obecnie nie jest już dostępny preparat X-prep i Fleet Phosphosoda. Z naszych doświadczeń wynika, że najlepiej przygotowane jelita mają pacjenci stosujący preparaty Clensia i Fortrans. Mogą być one jednak słabo tolerowane przez niektórych pacjentów- w takich przypadkach możliwe jest przygotowanie preparatem Citrafleet, jednak wymaga on wypicia dużej ilości dodatkowych płynów i nie jest on polecany dla osób z zaparciami- efekty przygotowania preparatem Citrafleet mogą być gorsze, niż przy użyciu Clensia lub Fortrans. Według najnowszych wytycznych najlepsze efekty (niezależnie od zastosowanego preparatu) osiąga się jeśli przygotowanie do kolonoskopii zakończy się na 4 godziny przed kolonoskopią (czyli część preparatu wypije się w dniu badania)
Niezależnie od sposobu przygotowania prosimy pacjentów o przestrzeganie poniższych zasad:
- Na tydzień przed badaniem należy przestać przyjmować preparaty żelaza np.Hemofer, Sorbifer.
- Na pięć-siedem dni przed planowanym zabiegiem endoskopowym nie należy spożywać owoców i warzyw zawierających pestki np. winogron, truskawek, pomidorów.
- Leki przeciwzakrzepowe (Acard, Bestpirin, Polopiryna, Plavix, Acenocumarol, Sintrom, Xarelto, Pradaxa, Eliquis) zwiększają ryzyko krwawienia w trakcie endoskopii zabiegowej (np. usuwania polipów), jednak ich odstawienie, lub zamianę na heparynę drobnocząsteczkową zawsze należy skonsultować z lekarzem prowadzącym (Lekarzem Rodzinnym lub kardiologiem) lub z lekarzem wykonującym kolonoskopię- aktualne wytyczne skłaniają się do pozostawienia leków przeciwkrzepliwych w większości przypadków gastroskopii i kolonoskopii.
- Osoby przyjmujące na stałe leki nasercowe, na nadciśnienie tętnicze lub astmę, w trakcie przygotowania do kolonoskopii powinny przyjmować wszystkie zalecane dawki leków.
- Chorzy na cukrzycę w trakcie przygotowania do kolonoskopii powinni kontrolować poziom cukru- szczególnie w przypadku złego samopoczucia.
– Jeśli poziom glukozy (cukru) we krwi spadnie poniżej 100mg% należy napić się słodkiego, klarownego płynu (np. soku jabłkowego, słodzonej herbaty).
– Jeżeli poziom cukru mieści się w granicach 100-200mg%, nie należy przyjmować leków przeciwcukrzycowych.
– Jeżeli poziom cukru przekracza 200mg% można zażyć zwyczajową dawkę doustnego leku, lub połowę zwyczajowej dawki insuliny. W przypadku złego samopoczucia po zażyciu leku należy ponownie skontrolować poziom cukru we krwi i w przypadku spadku poniżej 100mg% należy wypić szklankę słodkiego płynu (np. soku jabłkowego lub herbaty).
- Pacjenci z wszczepionymi sztucznymi zastawkami serca i protezami naczyniowymi powinni przyjąć przed i po badaniu antybiotyk lub skonsultować jego przyjęcie z lekarzem wykonującym badanie.
- W przypadku rezygnacji z badania prosimy o powiadomienie telefoniczne, najlepiej nie później niż 3 dni przed zaplanowanym badaniem- umożliwi to zapisanie innej osoby na zwolnione miejsce.
- W przypadku znieczulenia ogólnego (z anestezjologiem) nie należy nic jeść i pić na 6 godzin przed znieczuleniem.
- Normalną reakcja na lek powinny być wypróżnienia, pod koniec treścią płynną i wodą.
- Przed zastosowaniem preparatu Fortrans/Clensia/ Citrafleet prosimy zapoznać się z treścią ulotki.
- NA BADANIE NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ Z OSOBĄ TOWARZYSZĄCĄ, KTÓRA ZAPEWNI BEZPIECZNY POWRÓT DO DOMU- OSOBA ZNIECZULANA NIE MOŻE W DNIU BADANIA PROWADZIĆ SAMOCHODU.
- W przypadku jakichkolwiek wątpliwości prosimy o telefon.
Po zastosowaniu leku Clensia aż do momentu zakończenia badania nie należy spożywać
stałych pokarmów.
Jak przygotować lek Clensia
• Otworzyć 2 saszetki A (duże) i 2 saszetki B (małe).
• Wsypać zawartość 2 saszetek A i 2 saszetek B do odpowiedniego naczynia.
• Dodać 1 litr wody do naczynia i mieszać do rozpuszczenia proszku.
• Po przygotowaniu roztwór można przechowywać (pod przykryciem) w temperaturze poniżej 25ºC
do momentu rozpoczęcia zabiegu oczyszczania jelit. Roztwór można także przechowywać w lodówce.
Jak przyjmować lek Clensia
Pełna dawka
Wieczorem dzień przed zabiegiem rozpuścić 2 saszetki A i 2 saszetki B w 1 litrze wody i wypić roztwór Clensia w ciągu 1 do 1,5 godziny. Próbować wypić 250 ml leku co 15-20 minut.
Po odpoczynku trwającym 1-2 godziny, ponownie rozpuścić 2 saszetki A i 2 saszetki B w 1 litrze wody i wypić przygotowany roztwór.
Podczas całego kursu leczenia zaleca się wypicie dodatkowego litra klarownego płynu, aby zapobiec potencjalnej utracie płynów z powodu biegunki i utrzymać odpowiednie nawodnienie. Odpowiednia jest woda, klarowna zupa, sok owocowy (bez miąższu), napoje bezalkoholowe, herbata lub kawa (bez mleka). Napoje te można wypić w dowolnym czasie.
Dawka podzielona
Wieczorem dzień przed zabiegiem rozpuścić 2 saszetki A i 2 saszetki B w 1 litrze wody i wypić roztwór w ciągu 1 do 1,5 godziny.
Ponadto w ciągu wieczoru należy dodatkowo wypić co najmniej 500 ml klarownych napojów (woda, sok owocowy, napoje bezalkoholowe, herbata/kawa bez mleka).
W dniu badania diagnostycznego roztwór należy przygotować zgodnie z taką samą instrukcją (2 saszetki A i 2 saszetki B rozpuścić w 1 litrze wody), i wypić a następnie dodatkowo wypić 500 ml jakiegoś klarownego płynu (woda, sok owocowy, napój bezalkoholowy, herbata/kawa bez mleka).
Zachować co najmniej dwugodzinną przerwę pomiędzy piciem płynów a początkiem kolonoskopii.
Czego pacjent powinien się spodziewać
Gdy pacjent rozpocznie picie roztworu Clensia, ważne jest, aby miał dostęp do toalety.
W pewnym momencie u pacjenta pojawią się wodniste stolce. Jest to zupełnie normalne i wskazuje, że roztwór działa.
Wypróżnienia zatrzymają się wkrótce po tym, jak pacjent zakończy picie roztworu.
Jeśli pacjent będzie przestrzegał podanych instrukcji, jelito zostanie oczyszczone, co pomoże w przeprowadzeniu skutecznego badania.
Kolonoskopia przeprowadzana w godzinach porannych (np. w sobotę):
- W przeddzień badania (np. w piątek) do godziny 10.00 można zjeść lekkie śniadanie ( bez owoców i warzyw). Od godziny 12.00 należy rozpocząć picie przygotowanego preparatu- każdą saszetkę Fortransu należy rozpuścić kolejno w 1 litrze wody. Całość przygotowanego roztworu (4 litry) należy spożyć do godziny 20.00. Preparat najlepiej smakuje schłodzony. Można również dodać do smaku kilka kropel soku z cytryny. Poza tym można pić dowolne ilości wody, herbaty (również słodzonej) oraz przezroczystych soków: np. jabłkowego, winogronowego (bez miąższu). Nie pijemy kawy i gęstych soków, z miąższem. Do czasu badania nie jemy.
- W dniu badania (jeśli nie korzystamy ze znieczulenia ogólnego) można pić przejrzyste płyny do około 3 godz. przed badaniem
- W przypadku znieczulenia ogólnego (z anestezjologiem) nie należy nic jeść i pić na 6 godzin przed znieczuleniem.
- Normalną reakcja na lek powinny być wypróżnienia, pod koniec treścią płynną i wodą.
- Przed zastosowaniem preparatu Fortrans prosimy zapoznać się z treścią ulotki.
- NA BADANIE NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ Z OSOBĄ TOWARZYSZĄCĄ, KTÓRA ZAPEWNI BEZPIECZNY POWRÓT DO DOMU- OSOBA ZNIECZULANA NIE MOŻE W DNIU BADANIA PROWADZIĆ SAMOCHODU.
Kolonoskopia przeprowadzana w godzinach popołudniowych (np. w czwartek):
- W przeddzień badania (np. w środę) można zjeść lekkie śniadanie oraz do godziny 13ej można zjeść lekki, płynny posiłek (np. zupę). Od godziny 14-15ej zaczynamy picie przygotowanych 2 litrów preparatu Fortrans- 2 z 4 saszetek preparatu Fortrans rozpuszczamy w 2 litrach wody. Preparat Fortrans najlepiej spożywać schłodzony. Dla smaku można również dodać kilka kropel soku z cytryny. Poza tym do wieczora pijemy przejrzyste płyny (woda, herbata- również słodzona, sok jabłkowy).
- W dniu badania, rano wypijamy kolejne 2 litry preparatu Fortrans rozpuszczonego w 2 litrach wody. Poza tym pijemy przejrzyste płyny (woda, herbata- również słodka, sok jabłkowy) do około 3 godzin przed zabiegiem. W porze obiadu można napić się klarownego bulionu/rosołu.
- W przypadku korzystania ze znieczulenia ogólnego (z anestezjologiem) należy zakończyć przyjmowanie płynów na 6 godzin przed planowanym znieczuleniem.
- Normalną reakcja na lek powinny być wypróżnienia, pod koniec treścią płynną i wodą.
- NA BADANIE NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ Z OSOBĄ TOWARZYSZĄCĄ, KTÓRA ZAPEWNI BEZPIECZNY POWRÓT DO DOMU- OSOBA ZNIECZULANA NIE MOŻE W DNIU BADANIA PROWADZIĆ SAMOCHODU.
Przygotowanie do kolonoskopii wykonywanej W GODZINACH PRZEDPOŁUDNIOWYCH (8:00-12:00)
– Do badania całe jelito powinno być oczyszczone!
– Dokładne oczyszczenie jelita grubego umożliwia rzetelną ocenę śluzówki, skraca czas badania oraz zapobiega konieczności powtarzania kolonoskopii!
Elementem decydującym o prawidłowym oczyszczeniu jelita jest:
1. przestrzeganie diety
2. picie odpowiedniej ilości płynów w trakcie przygotowania
3. ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarza
——————————————————————————–
7 dni przed badaniem nie przyjmować leków zawierających żelazo (w tym odżywki)
5 dni przed badaniem nie jeść: owoców zawierających drobne pestki (np. winogrona, kiwi), pieczywa z nasionami (np. słonecznika, siemienia lnianego) i tym podobnych.
1 dzień przed badaniem:
Ostatni posiłek – lekkie śniadanie (bułka, herbata) do godz. 8:00! Potem można pić tylko płyny (herbata, woda niegazowana, napoje izotoniczne).
Godzina 17:00 -18.00 PRZYGOTOWANIE PIERWSZEJ DAWKI
Krok 1 – Wsypać zawartość jednej saszetki do filiżanki zimnej wody (około 150 ml).
Krok 2 – Mieszać przez 2-3 minuty (jest to konieczne dla uzyskania jednolitego roztworu leku). Jeżeli zawartość rozgrzeje się podczas mieszania, należy odczekać do momentu ochłodzenia przed wypiciem całego roztworu. Niezwłocznie wypić przygotowaną zawiesinę.
Krok 3 – Następnie przygotować i wypić 2 litry płynów (woda niegazowana, herbata, napoje izotoniczne). Uwaga, zacząć pić 30min po wypiciu leku.
Po wypiciu pierwszej dawki nie wolno już nic jeść!
Godzina 22:00 – 23.00 PRZYGOTOWANIE DRUGIEJ DAWKI (im krótszy czas od zakończenia przygotowania do badania tym lepszy efekt). Krok 1 – Wsypać zawartość jednej saszetki do filiżanki zimnej wody (około 150 ml).
Krok 2 – Mieszać przez 2-3 minuty (jest to Konieczne dla uzyskania jednolitego roztworu leku). Jeżeli zawartość rozgrzeje się podczas mieszania, należy odczekać do momentu ochłodzenia przed wypiciem całego roztworu. Wypić zawiesinę.
Krok 3 – Następnie przygotować i wypić 2 litry płynów (woda niegazowana, herbata, napoje izotoniczne). Uwaga, zacząć pić 30min po wypiciu leku.
W dniu badania należy pozostać na czczo (nie jeść żadnych pokarmów!):
Uwaga! 4 godziny przed badaniem nic nie pić.
Normalną reakcją w czasie przygotowywania się do kolonoskopii są wypróżnienia (biegunka), pod koniec samą treścią płynną (woda).
PRZYGOTOWANIE DO BADANIA PRZEPROWADZANEGO W GODZINACH POPOŁUDNIOWYCH
1 dzień przed badaniem:
Ostatni posiłek – lekkie śniadanie (bułka, herbata) do godz. 8:00! Potem można pić tylko płyny (herbata, woda niegazowana, napoje izotoniczne).
Godzina 23:00 PRZYGOTOWANIE PIERWSZEJ DAWKI Krok 1 – Wsypać zawartość jednej saszetki do filiżanki zimnej wody (około 150 ml).
Krok 2 – Mieszać przez 2-3 minuty (jest to konieczne dla uzyskania jednolitego roztworu leku). Jeżeli zawartość rozgrzeje się podczas mieszania, należy odczekać do momentu ochłodzenia przed wypiciem całego roztworu. Niezwłocznie wypić przygotowaną zawiesinę.
Krok 3 – Następnie przygotować i wypić 2 litry płynów (woda niegazowana, herbata, napoje izotoniczne). Uwaga, zacząć pić 30 min po wypiciu leku.
Po wypiciu pierwszej dawki nie wolno już nic jeść!
W dniu badania należy być na czczo (nie jeść żadnych pokarmów):
Godzina 7:00 – 8:00 PRZYGOTOWANIE DRUGIEJ DAWKI UWAGA! Im krótszy czas od zakończenia przygotowania do badania tym lepszy efekt. Krok 1 – Wsypać zawartość pierwszej saszetki do filiżanki zimnej wody (około 150 ml).
Krok 2 – Mieszać przez 2-3 minuty (jest to konieczne dla uzyskania jednolitego roztworu leku). Jeżeli zawartość rozgrzeje się podczas mieszania, należy odczekać do momentu ochłodzenia przed wypiciem całego roztworu. Wypić zawiesinę.
Krok 3 – Następnie przygotować i wypić 2 litry płynów (woda niegazowana, herbata, napoje izotoniczne). Uwaga, zacząć pić 30 min po wypiciu leku.
Uwaga! 4 godziny przed badaniem nic nie pić.
Normalną reakcją w czasie przygotowywania się do kolonoskopii są wypróżnienia (biegunka), pod koniec samą treścią płynną.
INNE WAŻNE INFORMACJE:
– Osoby przyjmujące np. leki wpływające na krzepliwość krwi, np. Acard, Polocard, Polopirynę, Acenocumarol,
Sintrom, u których planowane jest usuwanie polipów, powinny przerwać ich stosowanie na 5 – 7 dni przed
badaniem; należy jednak wcześniej KONIECZNIE skontaktować się z lekarzem prowadzącym. Potrzebna może
być zmiana tych lelków na heparynę niskocząsteczkową (np. Fraxiparyne, Clexane).
– osoby z chorobami wymagającymi stałego, regularnego przyjmowania leków (np. nadciśnienie tętnicze,
choroby serca, tarczycy, padaczkę i inne) w dniu badania powinny zażyć te leki wg. stałych, ustalonych
dawek.
– Osoby chorujące na cukrzycę powinny dodatkowo skonsultować z lekarzem przyjmowanie leków
przeciwcukrzycowych lub insuliny w czasie przygotowania do kolonoskopii oraz poinformować o chorobie
personel ośrodka.
– Osoby używające z okularów do czytania proszone są o zabranie ich ze sobą na badanie.
Badanie zazwyczaj nie jest bolesne, jednak w przypadku złej tolerancji istnieje możliwość podania leków
znieczulających.
Uwaga! Jeżeli zabieg endoskopowy wykonywany będzie w znieczuleniu, w tym dniu nie wolno prowadzić
pojazdów mechanicznych i konieczna jest opieka osoby towarzyszącej przy powrocie do domu.
Po badaniu endoskopowym bez znieczulenia nie jest wskazane prowadzenie pojazdów mechanicznych
bezpośrednio po jego wykonaniu.
Uwaga, wszystkie zmiany dawkowania leków w trakcie przygotowania do badania należy omówić z
lekarzem kierującym.
Uwaga!
Niezastosowanie się do powyższych zaleceń szczególnie dotyczących diety oraz picia
wody może spowodować nieodpowiednie oczyszczenie jelita i konieczność
powtórzenia badania.
Kolonoskopia przeprowadzana w godzinach porannych (np. w sobotę):
- W przeddzień badania (np. w piątek) do godziny 10.00 można zjeść lekkie śniadanie ( bez owoców i warzyw). Od godziny 12.00 należy rozpocząć picie przygotowanego preparatu- butelkę Eziclen należy rozpuścić kolejno w 1 dołączonej miarce wody. Całość przygotowanego roztworu należy spożyć do godziny 20.00. Poza tym należy pić duże ilości wody, herbaty (również słodzonej) oraz przezroczystych soków: np. jabłkowego, winogronowego (bez miąższu). Nie pijemy kawy i gęstych soków, z miąższem. Do czasu badania nie jemy.
- W dniu badania (jeśli nie korzystamy ze znieczulenia ogólnego) można pić przejrzyste płyny do około 3 godz. przed badaniem
- W przypadku znieczulenia ogólnego (z anestezjologiem) nie należy nic jeść i pić na 6 godzin przed znieczuleniem.
- Normalną reakcja na lek powinny być wypróżnienia, pod koniec treścią płynną i wodą.
- Przed zastosowaniem preparatu Eziclen prosimy zapoznać się z treścią ulotki.
- NA BADANIE NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ Z OSOBĄ TOWARZYSZĄCĄ, KTÓRA ZAPEWNI BEZPIECZNY POWRÓT DO DOMU- OSOBA ZNIECZULANA NIE MOŻE W DNIU BADANIA PROWADZIĆ SAMOCHODU.
Kolonoskopia przeprowadzana w godzinach popołudniowych (np. w czwartek):
- W przeddzień badania (np. w środę) można zjeść lekkie śniadanie oraz do godziny 13ej można zjeść lekki, płynny posiłek (np. zupę). Od godziny 14-15ej zaczynamy picie przygotowanej 1 miarki preparatu Eziclen- 1 z 2 butelek preparatu rozpuszczamy w dołączonej miarce wody. Poza tym do wieczora pijemy duże ilości przejrzystych płynów (woda, herbata- również słodzona, sok jabłkowy).
- W dniu badania, rano wypijamy kolejną miarkę preparatu Eziclen. Poza tym pijemy przejrzyste płyny (woda, herbata- również słodka, sok jabłkowy) do około 3 godzin przed zabiegiem. W porze obiadu można napić się klarownego bulionu/rosołu.
- W przypadku korzystania ze znieczulenia ogólnego (z anestezjologiem) należy zakończyć przyjmowanie płynów na 6 godzin przed planowanym znieczuleniem.
- Normalną reakcja na lek powinny być wypróżnienia, pod koniec treścią płynną i wodą.
- NA BADANIE NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ Z OSOBĄ TOWARZYSZĄCĄ, KTÓRA ZAPEWNI BEZPIECZNY POWRÓT DO DOMU- OSOBA ZNIECZULANA NIE MOŻE W DNIU BADANIA PROWADZIĆ SAMOCHODU.
Kolonoskopia krok po kroku
Pacjent zgłasza się do gabinetu około 15-20 minut przed wyznaczoną godziną badania. W tym czasie zakładana jest dokumentacja, podpisywane są zgody na badanie (wszelkie dokumenty są dostępne do pobrania i przeczytania/ wypełnienia w domu po kliknięciu na link: https://gastroskopia.net/w-trosce-o-pacjenta/”), zbierane są wywiady lekarskie. Pacjent przechodzi do pomieszczenia, w którym przebiera się w jednorazowe spodenki do kolonoskopii. W pomieszczeniu tym można zostawić swoje rzeczy osobiste- nikt poza pacjentem nie będzie miał do nich dostępu. W razie potrzeby mierzone jest ciśnienie krwi, tętno i saturacja (wysycenie krwi tlenem). Następnie pacjent przygotowywany jest do znieczulenia.
W naszym gabinecie standardowo do kolonoskopii, pacjent jest znieczulany dożylnie. Zakładany jest wenflon, umożliwiający dozowanie leków znieczulających. Podawane są leki przeciwbólowe oraz o działaniu uspokajającym. Znieczulenie to pozwala na komfortowe przeprowadzenie badania u większości pacjentów. Pacjent pozostaje przytomny w trakcie badania- może zgłaszać występujące dolegliwości, dzięki czemu lekarz może dostosowywać technikę badania w zależności od jego przebiegu. W przypadku silnych dolegliwości bólowych badanie można przerwać.
Możliwe jest również wykonanie badania przy udziale anestezjologa-w tzw. „uśpieniu”- czyli przy pełnym zniesieniu świadomości na czas badania. Ponieważ nie jest to rutynowa procedura, o chęci wykonania badania z anestezjologiem należy poinformować w trakcie zapisywania na badanie.
Kolonoskopia przy udziale anestezjologa jest wskazana gdy:
Poprzednio wykonywane badanie było bolesne, lub nie udało się go ukończyć z powodu dolegliwości.
Pacjent przechodził rozległe operacje brzuszne, lub w przypadku kobiet operacje, lub zapalenia narządów rodnych. Sytuacje te sprzyjają tworzeniu się zrostów między jelitem i narządami jamy brzusznej, utrudniając bezbolesne przeprowadzenie badania.
Pacjent odczuwa silny lęk przed badaniem, lub badanie nie jest przez niego akceptowane.
Pacjent leży na lewym boku. Endoskop i odbyt smarowane są żelem o właściwościach znieczulających. Endoskop wprowadzany jest przez odbyt do jelita grubego. Lekarz wykonujący badanie obserwuje obraz z kamery na ekranie monitora. Za pomocą pokręteł steruje ruchami końcówki endoskopu, a wprowadzając, obracając i wycofując aparat stara się uwidocznić całą śluzówkę jelita grubego oraz możliwy do oceny fragment jelita cienkiego. W trackie badania do jelita pompowane jest powietrze, co niektórzy pacjenci mogą odczuwać jako bolesne wzdęcie. W tym przypadku często pomaga oddawanie gazów.
Również w przypadku krętego przebiegu jelita niektóre manewry związane z naciąganiem ściany jelita mogą być odczuwane jako ból. W przypadku pojawienia się dolegliwości staramy się zmienić technikę badania, lub ułożenie pacjenta. Możliwe jest również dodanie leków przeciwbólowych.
Dolegliwości odczuwane przez pacjenta mają zwykle charakter przejściowy. Druga część kolonoskopii czyli wycofywanie endoskopu, oglądanie jelita i pobieranie wycinków nie powinna być bolesna.
Czas trwania kolonskopii jest bardzo różny- na badanie rezerwujemy około 30 minut, z czego około 10 minut powinno zająć wycofywanie endoskopu i oglądanie jelita.
W trakcie badania w naszym gabinecie możliwe jest usunięcie polipów jelita oraz pobranie wycinków do badania histopatologicznego (mikroskopowego).
Pacjent wraca do pomieszczenia, w którym przygotowywał się do badania. Zalecane jest aby na toalecie oddał gazy (wpuszczane w trakcie badania powietrze). Możliwy jest również odpoczynek na leżance, skorzystanie z kabiny higienicznej, lub w razie potrzeby z prysznica.
Kolonoskopia, biopsja i polipektomia są zabiegami bezpiecznymi w rękach doświadczonego endoskopisty. Po badaniu stosunkowo często występuje wzdęcie i ból brzucha. Ryzyko wystąpienia poważnych powikłań jest małe- ocenia się je na około 0,7 promila ( 1 powikłanie na 1500 badań). Powikłaniem może być np. krwawienie (np. po usunięciu polipa) lub przedziurawienie (perforacja) jelita. Powikłania zdarzają się zdecydowanie częściej w przypadku jelit uszkodzonych przez proces chorobowy- w przypadku występowania dużych uchyłków, nasilonego procesu zapalnego, zrostów jelitowych lub guza. Wystąpienie poważnego powikłania wymaga na ogół leczenia operacyjnego. Transfuzje krwi po badaniu kolonoskopowym należą do rzadkości. Bardzo rzadko występują objawy uboczne po podaniu leków uspokajających. Również w miejscu wkłucia do żyły może powstać bolesne zgrubienie.
Jakkolwiek powikłania kolonoskopii są bardzo rzadkie, ważne jest aby pacjent sam odpowiednio wcześnie rozpoznał ich objawy. Należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem, jeżeli po badaniu odczuwa się nasilające się bóle brzucha, występują dreszcze i gorączka lub obfite krwawienie z odbytu. Krwawienie może się pojawić nawet kilka dni po badaniu.
Kolonoskopia zabiegowa:
W naszym gabinecie w trakcie kolonoskopii możemy pobrać wycinki do badania histopatologicznego (mikroskopowego) lub usunąć polipy jelita grubego (graniczną wielkość polipów możliwych do usunięcia w warunkach ambulatoryjnych określa się zawsze indywidualnie na podstawie położenia polipa, jego wielkości, typu, przewidywanego ryzyka krwawienia/perforacji oraz potencjalnych możliwości zapobiegania lub endoskopowego leczenia możliwych do wystąpienia powikłań).
W warunkach szpitalnych możliwe jest również endoskopowe usunięcie dużych polipów jelita grubego, tamowanie krwawień z jelita grubego, koagulacja argonowa zmian naczyniowych, w tym leczenie popromiennego uszkodzenia (zapalenia) odbytnicy oraz protezowanie protezami samorozprężalnymi (SEMS) zwężeń nowotworowych. W niektórych przypadkach udaje się również endoskopowo zamknąć perforację. Możliwe jest również endoskopowe leczenie żylaków odbytu, poprzez ich ostrzyknięcie Polidokanolem.